เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2564 ที่ สมาคมผู้บำเพ็ญประโยชน์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน ร่วมกับมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกันจัดเสวนาหัวข้อ "พนันกับโควิด ภัยร้ายใต้ภูเขาน้ำแข็ง" สะท้อนมุมมองของผู้ได้รับผลกระทบ สถานการณ์พนันช่วงโควิด-19 และแนวทางแก้ไขทางจิตวิทยาเกี่ยวกับนักพนัน 

ดร.นวลน้อย ตรีรัตน์ ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน กล่าวว่า ผลสำรวจสถานการณ์ พฤติกรรมและผลกระทบการพนันในประเทศไทย ปี 2564 กับกลุ่มตัวอย่างที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป จำนวน 6,871 ตัวอย่าง ระหว่าง 20 กุมภาพันธ์ ถึง 8 เมษายน 2564 พบว่า มีคนไทยเล่นการพนันถึง 32,329,717 คน เพิ่มขึ้นจากปี 2562 ถึง 6.3 % การพนันออนไลน์เติบโตแบบก้าวกระโดด เมื่อเปรียบเทียบกับปี 2562 มีจำนวนคนเล่นพนันออนไลน์เพิ่มขึ้น 135.8 % วงเงินพนันออนไลน์เพิ่มขึ้น 431.3% ประเภทการพนันออนไลน์ที่ได้รับความนิยมคือ บาคาร่า ป๊อกเด้ง รวมถึงพนันไพ่ประเภทอื่นๆ

ผลสำรวจยังพบว่าช่วงที่มีการล็อกดาวน์ 26 มีนาคม ถึง 30 มิถุนายน 2563 มีคนเล่นพนันน้อยลงถึง 57.5 % และหยุดเล่นพนัน 13.7 % เกิดจากกองสลากฯงดออกรางวัล ไม่มีแหล่งให้เล่น ต้องประหยัดค่าใช้จ่าย เลี่ยงการพบปะเพราะกลัวติดเชื้อ ต่างจากช่วงระบาดระลอกใหม่ ตั้งแต่ปลายเดือนธันวาคม 2563 ถึง 8 เมษายน 2564 พบว่า มีคนหยุดเล่นพนันเพียง 1.2 % และเล่นพนันน้อยลง 41.2 %  เป็นเพราะมีการปรับตัว เล่นพนันเป็นกลุ่มเล็กๆ ส่วนกลุ่มที่เล่นพนันมากขึ้นคือคนที่เล่นพนันออนไลน์

“ผู้เล่นพนันได้รับผลกระทบจากการเล่นพนัน 15.1 % ปัญหาอันดับแรกๆ คือ ขาดเงินใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน ปัญหาความเครียดหรือสุขภาพจิต ในคนที่เคยเล่นการพนันแล้วหยุดเล่น มีถึง 24.6% ในจำนวนนี้ 52.3 % พบว่ามีผลดีจากการหยุดเล่นพนัน ได้แก่ ทำให้เก็บเงินได้มากขึ้น ใช้เวลาให้เป็นประโยชน์มากขึ้น สุขภาพจิต-สุขภาพกายดีขึ้น ความสัมพันธ์กับครอบครัวดีขึ้น มีสมาธิในการเรียนหรือการทำงานมากขึ้น” ดร.นวลน้อย กล่าว

นายธนากร คมกฤส เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน กล่าวว่า สถิติของศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อโคโรนาไวรัส 2019 (ศบค.) ในการเปิดสายร้องเรียนช่วงแพร่ระบาดตั้งแต่ช่วง มกราคม –มิถุนายน 2564 พบว่า มีจำนวนสายร้องเรียนเรื่องการพนันถึง 67% ถือว่าเป็นสัดส่วนที่มีจำนวนสูงมาก สะท้อนให้เห็นว่าบ่อนพนันเป็นต้นตอของแหล่งแพร่ระบาดของเชื้อโควิด-19 ที่สำคัญ และอย่างยิ่งบ่อนการพนันที่เป็นคลัสเตอร์ของการแพร่ระบาด ซึ่งเกิดจากการรวมตัวของนักเล่นพนัน นอกจากนี้นักพนันจำนวนมากไม่ได้คิดถึงผลกระทบและไม่กลัวการติดเชื้อโควิด-19 เป็นวิธีคิดที่อันตรายและน่าเป็นห่วง

“อยากให้ครอบครัว ชุมชน ช่วยกันสอดส่องเป็นหูเป็นตา หยุดการรวมกลุ่ม หยุดการพนันบ่อนและการพนันทุกประเภท วอนหน่วยงานของรัฐที่รับผิดชอบดำเนินการเข้าไปสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชน เอาผิดกับเครือข่ายการพนันทุกรูปแบบอย่างจริงจัง” นายธนากร กล่าว

ด้าน พญ.พรรณพิมล วิปุลากร อธิบดีกรมสุขภาพจิต กล่าวว่า การเลิกการพนันอาจทำได้ยากต้องอาศัยพลังใจและปัจจัยในการเลิกซึ่ง ได้แก่ 1. ตนเอง 2. ครอบครัว ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้น คำพูดเล็กๆน้อยๆของคนในครอบครัว คนใกล้ชิด คนในชุมชน จะส่งผลต่อพลังใจ และ 3. กลไกการรวมกลุ่ม การเปิดพื้นที่ให้คนได้คุยกัน มองเห็น ยอมรับ เอื้ออะไรบางอย่างให้กันและกัน จะทำให้ทุกคนได้พลังใจมากขึ้น และในสถานการณ์ปัจจุบัน เราต้องรักษาระมัดระวังตนเอง ต้องไม่ใกล้ชิดหรือสัมผัสกับผู้ติดเชื้อ การเล่นพนันเป็นการเพิ่มความเสี่ยง ทำให้ยอดผู้ติดเชื้อสูง คนเสียชีวิตเพิ่ม แม้การเล่นพนันในสถานที่ขนาดใหญ่จะทำได้ยาก แต่การเล่นกลุ่มเล็กๆมีมากขึ้น เป็นจุดเล็กๆที่มีความเสี่ยงสูง ชุมชนต้องดูแลไม่ให้คนอยู่ร่วมกัน หยุดการพนัน

นางจัน (นามสมมติ) ผู้ได้รับเชื้อโควิด-19 จากบ่อนพนัน กล่าวว่า ช่วงล็อกดาวน์ มีนาคม-พฤษภาคม ปี 2563 ตนเองเข้าบ่อนเพื่อเล่นการพนันเกือบทุกวันโดยไม่ได้คำนึงถึงมาตรการของรัฐและผลเสียที่จะตามมา จนได้รับเชื้อโควิด-19 จากวงพนัน เพราะผู้เล่นไม่มีใครสวมใส่หน้ากาก ไม่มีการป้องกันใดๆ ทั้งสิ้น นอกจากตนเองจะติดเชื้อแล้ว ยังนำเชื้อไปติดคนในบ้าน ทำให้ครอบครัวขาดงาน ขาดรายได้ ลูกสาวตกงานจนถึงทุกวันนี้ ซ้ำร้ายกว่านั้นลูกชายซึ่งมีภาวะตับแข็งจากดื่มสุราหลังจากได้รับเชื้ออาการทรุดลงหนัก เกือบเสียชีวิต ที่ผ่านมาไม่คิดว่าผลกระทบจากการเล่นพนันจะร้ายแรงขนาดนี้ จึงตั้งปณิธานเลยว่าจะเลิกเล่นการพนันอย่างเด็ดขาด

นางนัยนา ยลจอหอ ประธานชุมชนวัดสวัสดิ์วารีสีมาราม กล่าวว่า ในชุมชนมีการประชาสัมพันธ์รณรงค์ตลอด กินร้อน ช้อนใครช้อนมัน ล้างมือให้สะอาด เด็กๆให้อยู่บ้าน ใส่แมสให้ตลอด  พยายามให้ความรู้ และรักษากฎระเบียบ  พอเกิดเคสป้าจันที่ทำให้ติดโควิดกันทั้งบ้าน  เราก็ต้องช่วยประสานงานกับหลายหน่วยงาน โรงพยาบาลก็เต็ม ไม่มีเตียง ต้องทยอยส่งคนอาการหนักไปก่อน พอกลับจากโรงพยาบาลสนามต้องกักตัวอีก 14 วัน ต้องดูแล เอาข้าว ขนมเด็ก และอื่นๆ ไปส่งให้ ต้องคอยเยียวยาช่วยเหลือให้เขาผ่านระยะนี้ไปให้ได้

“ขอฝากถึงพี่น้องทุกชุมชน ขอให้ดูแลตนเองและครอบครัวให้ดี และเด็กๆให้ดีที่สุด ปฏิบัติตามมาตรการที่ชุมชนประชาสัมพันธ์ ที่สำคัญ คืออย่าซ้ำเติมคนที่ติดโควิด และฝากบอกหน่วยงานภาครัฐขอให้ดูแลทุกชุมชนแบบเสมอภาค ฝากไปถึงรัฐบาลด้วยว่า ทุกคนอยากให้มีการตรวจโควิดเชิงรุก ทุกคนอยากฉีดวัคซีน” นางนัยนา กล่าว